Wat is een redelijke ploegentoeslag voor bijvoorbeeld 3 ploegen? Of voor een 5 ploegendienst? Een simpele vraag die lastig te beantwoorden is, omdat er veel elementen zijn die de hoogte van de toeslag bepalen. Om toch een beeld te krijgen van wat er in Nederland over het algemeen aan toeslag wordt betaald, bevat deze pagina een overzicht van de toeslagen van diverse cao’s. Voor dit overzicht zijn de gegevens van een groot aantal cao’s uit verschillende sectoren met elkaar vergeleken.

Een gemiddelde ploegentoeslag voor een specifiek type ploegendienst is niet direct te bepalen. Analyse van cao’s toont een breed scala aan ploegentoeslagen. Het merendeel zit echter redelijk dicht bij elkaar. Per sector zijn er wel variaties in de ploegentoeslagen. Ook kan de ploegentoeslag op maat worden berekend voor parttime medewerkers in ploegendienst. Daarnaast verschillen de secundaire arbeidsvoorwaarden per cao, deze zijn uiteraard van invloed bij het bepalen van de hoogte van een ploegentoeslag. Kijk bijvoorbeeld eens naar andere compensatievormen.

Voor het overzicht op deze website zijn de ploegentoeslagen uit tientallen cao’s onderzocht, zowel bedrijfs- als bedrijfstak-cao’s. Bij de selectie van de cao’s is gekozen voor bedrijven van verschillende grootte en uit diverse sectoren. Zo is geprobeerd de Nederlandse industrie zo breed mogelijk te vertegenwoordigen. Enkele voorbeelden van beoordeelde cao’s zijn die van Nestlé, Xerox, Borealis, WinPac, Shell, Heineken, DSM en de Metalektro cao.

Zoals gezegd levert beoordeling van alleen het toeslagpercentage geen eerlijke vergelijking op. Kijkend naar bijvoorbeeld energiebedrijven, dan zijn de cao’s van de Gasunie, Oiltanking Amsterdam, Energieproductie en levering en Shell meegenomen. In al deze cao’s wordt een ploegentoeslag van 30% betaald voor een 5-ploegendienst waarbij volcontinu wordt gewerkt. Dit lijkt dezelfde toeslag voor alle bedrijven. Maar wordt een stap verder gekeken dan blijkt dat het aantal verlofdagen varieert van 20-26. En in de cao Energieproductie en Levering is, in tegenstelling tot de andere cao’s, geen aparte feestdagentoeslag vastgelegd voor mensen die in ploegendienst werken. De totale toeslag valt hierdoor in de praktijk lager uit.

Naast het verschil in verlofdagen en het feit dat er soms wel en soms niet een aparte feestdagentoeslag is, zijn er meer aspecten die per cao verschillen. Denk hierbij aan de hoogte van het salaris, de gemiddelde arbeidsduur, de pensioenregeling, een generatiepact en andere secundaire arbeidsvoorwaarden zoals een regeling voor kinderopvang. Cao’s vergelijken puur op basis van het ploegentoeslagpercentage is dus een valse vergelijking.

Toch is hier een vergelijking gemaakt van de ploegentoeslagen om een algemeen beeld te geven. Er worden enkele verschillen in arbeidsvoorwaarden uitgelicht, zoals de arbeidsduur, het aantal terugkomdagen en of een eventuele feestdagentoeslag in- of exclusief is.

Ploegentoeslag 2 ploegen

Voor een 2-ploegendienst wordt over het algemeen zo’n 11-15% toeslag betaald. Er zijn hierop echter grote uitzonderingen. De ploegentoeslag voor een 2-ploegendienst bij Oiltanking Amsterdam is bijvoorbeeld 6,5%, terwijl Heineken een toeslagpercentage van 16% hanteert. Het aantal verlofdagen (zonder extra seniorendagen) varieert tussen de 20 en 27 dagen en de gemiddelde arbeidsduur tussen de 36 en 40 uur.

Ploegentoeslag 3 ploegen

Voor de 3-ploegendienst varieert de arbeidsduur van 36 tot 40 uur. De bijbehorende ploegentoeslag voor 3 ploegen ligt over het algemeen tussen de 18% en 22%. Ook hier zijn uitschieters naar boven en beneden. De Metalektro cao geeft bijvoorbeeld 15% toeslag, maar compenseert dat met relatief veel verlofdagen (27). Het gemiddeld aantal verlofdagen bij een drieploegendienst is 25.

Ploegentoeslag 4 ploegen

De meeste cao’s kennen vaste toeslagen voor de 2-, 3- en 5-ploegendiensten. De 4-ploegendienst is minder gangbaar. Deze 4-ploegenroosters worden over het algemeen gebruikt wanneer er continu wordt gewerkt van maandag tot zaterdag, maar de zondag als vrije dag wordt gehouden. Het is gebruikelijk dat een medewerker in een 4-ploegendienst 36 uur per week werkt. De ploegentoeslag voor 4 ploegen varieert van 22,5% (WinPac) tot 29,6% (Loders Croklaan) en komt gemiddeld neer op 26,2%. Het aantal verlofdagen zit tussen de 24 en 27.

Ploegentoeslag 5-ploegendienst

In de 5-ploegendienst waarin volcontinu wordt gewerkt komt de gemiddelde arbeidsduur neer op 33,6 uur. In enkele cao’s is een aantal terugkomdagen geformuleerd, waardoor de gemiddelde arbeidsduur hoger uitvalt. Dit wordt opgerekt tot wel 34,9 uur (Margarine en Spijsvetindustrie) waarbij 8 weken per jaar overgeschakeld wordt op een volcontinu 4-ploegendienst. Over het algemeen wordt er 28-31% ploegentoeslag betaald bij 5 ploegen. Hierop zijn uitzonderingen, zoals bij VDL Nedcar (26% toeslag, maar met 27 vrije dagen wel relatief veel verlof) en bij Forbo-Novilon met 33,3% (inclusief feestdagentoeslag). Het gemiddeld aantal verlofdagen is meestal wel lager voor een 5-ploegendienst ten opzichte van de andere ploegendiensten. Dit komt door de beperkte gemiddelde arbeidsduur.