Nee. Als een werkgever besluit om de ploegendiensttoeslag te verlagen dan heeft dit direct effect op het inkomen van de ploegendienstmedewerkers. Dat is een ingrijpende verandering die niet direct is toegestaan, want het salaris is een primaire arbeidsvoorwaarde. Een werkgever kan dus nooit ‘zomaar’ het salaris verlagen. Uitgangspunt is dat als de werknemer een bepaald recht eenmaal heeft verkregen, de werkgever dit recht niet eenzijdig (zonder instemming van de werknemer) kan wijzigen. Toch is het ook niet helemaal onmogelijk. Wordt er onder een cao gewerkt? Dan kan de ploegentoeslag worden verlaagd als cao-partijen het daar in de onderhandelingen over eens worden. De ondernemingsraad moet bij dit soort belangrijke onderwerpen ook akkoord gaan, omdat zij hierover instemmingsrecht heeft. Geldt er geen cao of andere bedrijfsregeling? Dan kan de werkgever de arbeidsvoorwaarde op drie manieren wijzigen: op basis van het eenzijdig wijzigingsbeding (opgenomen in de individuele arbeidsovereenkomst), het goed werkgever- en werknemerschap of de redelijkheid en billijkheid. Voor alle drie opties gelden allerlei – strenge – eisen waaraan niet snel is voldaan (meer hierover leest u op deze blog). Kortom: eenzijdig wijzigen is wel mogelijk, maar wordt alleen in heel uitzonderlijke situaties toegestaan.
Archieven
Wordt de ploegentoeslag doorbetaald tijdens ziekte?
Ja. Als een werknemer door ziekte komt thuis te zitten heeft hij recht op doorbetaling van het loon. Onder het loonbegrip valt meer dan alleen het basissalaris. Bepaalde toeslagen (zoals de ploegentoeslag) behoren ook te worden doorbetaald indien ze iedere maand vast worden uitgekeerd. Incidentele toeslagen – zoals een eenmalige bonus – maken geen vast onderdeel uit van het salaris en worden daarom niet doorbetaald.
Wordt de ploegentoeslag doorbetaald tijdens vakantie?
Ja. Een werknemer heeft recht op doorbetaling van bepaalde toeslagen tijdens zijn vakantie. Uitgangspunt is dat hij niet financieel benadeeld mag worden door vakantiedagen op te nemen. Niet alle extra’s die een werknemer ontvangt worden doorbetaald. Slechts het werk dat ‘intrinsiek verbonden’ is met de functie wordt vergoed. Ploegentoeslag valt hieronder en komt dus voor vergoeding in aanmerking. Mocht er in de cao een afwijkende afspraak staan dan geldt deze niet. Als de toeslagen ten onrechte niet zijn doorbetaald tijdens vakantie dan kan een werknemer dit bedrag tot 5 jaar later nog terugvorderen. Het Europees Hof heeft hierover in 2011 al een uitspraak gedaan, waarover u hier meer kunt lezen.
Wordt er vakantiegeld betaald over ploegentoeslag?
In principe wel. Vakantiegeld wordt berekend over het loon. Het salaris bestaat uit meerdere onderdelen, zoals het kale loon en andere vaste vergoedingen (bijvoorbeeld ploegentoeslag). Welke onderdelen er wel en niet in de berekening van vakantiegeld worden meegenomen hangt af van hoe regelmatig de vergoedingen worden uitbetaald. Extra’s die af en toe worden uitbetaald tellen niet standaard mee voor de hoogte van het vakantiegeld. Als een werknemer echter iedere maand ploegentoeslag ontvangt en dit een vast deel uitmaakt van zijn salaris, dan moet hierover ook vakantiegeld worden uitgekeerd.
Wordt er zowel ploegentoeslag als overwerktoeslag betaald over extra gewerkte uren?
Dit hangt af van wat er in de cao is afgesproken. In de meeste cao’s zal staan dat de werkgever geen twee toeslagen hoeft uit te betalen. Bij de beoordeling van de te betalen toeslag geldt dan bijvoorbeeld het hoogste percentage. In andere cao’s kunnen toeslagen weer wel gestapeld worden. De cao bepaalt dus welke regels er precies gelden.
Heeft een werknemer volgens de wet altijd recht op ploegentoeslag?
Nee. De wet regelt niks over ploegentoeslag, dus een werkgever is niet verplicht een ploegentoeslag te betalen. In de praktijk is het wel heel gebruikelijk om dit te doen.